ရခိုင္အေရး ေဆြးေႏြးအေျဖရွာ (ေက်ာ္၀င္း)

                                                            
Myanmar Peace Center မွ ရန္ကုန္တြင္ က်င္းပခဲ႔ေသာ Nation Building & Citizenship Conference ၊ MDRI မွ ေနျပည္ေတာ္တြင္က်င္းပခဲ့ေသာ ရခိုင္အေရး အလုပ္ ရံုေဆြးေႏြး မ်ားတြင္ စာေရးဆရာ ေက်ာ္၀င္းမွ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ယင္းေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကို  စာေရးဆရာေက်ာ္၀င္းက ရခိုင္အေရးေဆြးေႏြး အေျဖရွာ ေဆာင္းပါး အမည္ျဖင့္ ျပန္လည္ေရးသားျပီး 7 Days ဂ်ာနယ္က ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ မြတ္စလင္ သတင္းစဥ္ စာဖတ္သူမ်ားအတြက္ စာေရးဆရာေက်ာ္၀င္း ၏ ေဆာင္းပါး ကို ျပန္လည္ မွ်ေ၀ေပး လုိက္ပါသည္။

ယခုရက္ပိုင္း စာေရးသူ စာမေရးျဖစ္ပါ။ စာပင္ ဟုတ္ဟုတ္ျငားျငား မဖတ္ျဖစ္ပါ။ သို႔ေသာ္ တန္ပါသည္။ မိတ္ဆြမ်ား၏ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ရခိုင္အေရး ေဆြးေႏြးအေျဖရွာၾကေသာ အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပဲြႏွစ္ခုကို ဆက္တုိက္ဆိုသလို တက္ခြင့္ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ရန္ကုန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္တုိ႔တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ားျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပဲြႏွစ္ခုတြင္ စာေရးသူ တင္ျပခြင့္ရခဲ့ေသာ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကို စုစည္းၿပီး ယခုစာစုကို ေရးသားေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။
၁။ ႏုိင္ငံတကာ အဆက္အစပ္ (International Context)
အားလုံးသိၾကသည့္အတုိင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔မ်က္စိေအာက္မွာပင္ ကမၻာႀကီးမွာ ၂၀ ရာစုကိုေက်ာ္ၿပီး ၂၁ ရာစုထဲသို႔ ခ်ဥ္းနင္း၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ပညာရွင္အမ်ားက ကုန္လြန္သြားခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ ၂၀ ရာစုကို အေမရိကန္ရာစုဟူ၍လည္းေကာင္း၊ အိုင္ဒီအိုလိုဂ်ီရာစုဟူ၍လည္းေကာင္း ၀ိၿဂိဳဟ္ျပဳခဲ့ၾကသည္မ်ား ရွိသည္။ မနည္းလွေသာ သာဓကမ်ားကို ေထာက္ျပၿပီးသကာလ ယခုေရာက္ရွိေနေသာ ၂၁ ရာစုကိုလည္း အာရွရာစုဟူ၍လည္းေကာင္း “အမွတ္အသား သ႐ုပ္ရာစု” (Century of Identity)ဟူ၍လည္းေကာင္း သတ္မွတ္ဖြင့္ဆို ၾကသည္မ်ားကို ေတြ႕ေနရသည္။ ဤတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြမွာ ရာစုေခတ္ အလွည့္အေျပာင္း ကာလႀကီးကို မ်က္ေမွာက္ျပဳေနရပါလားဟု ဆင္ျခင္မိရပါေတာ့သည္။

(က)အၿပိဳင္အေရြ႕ (Parallel Shift)
ဆုိခဲ့ပါ အလွည့္အေျပာင္း ကာလႀကီးတြင္ အၿပိဳင္ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေရြ႕ႏွစ္ရပ္၊ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ထြက္ေပၚလာသည္။ ကမၻာ့စီးပြားေရး ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ အေနာက္မွအေရွ႕သို႔ ေရြ႕လာျခင္းႏွင့္ အုိင္ဒီအိုလုိဂ်ီမွ အမွတ္အသားသ႐ုပ္သို႔ ေရြ႕လာျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။
ပထမအေရြ႕ (အေနာက္မွအေရွ႕)ကို ေျခရာခံၾကည့္လုိကလွ်င္ အာရွေဒသ၏ အံ့မခန္းစီးပြားေရး (Asian Miracle, ၁၉၇၀ ႏွင့္ ၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ား)၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏိၵယတုိ႔ အင္အားႀကီးမားလာျခင္း (၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ား)ႏွင့္ မၾကာေသးခင္ကမွ ႀကံဳလုိက္ရေသာ Great Recession ေခၚ ကမၻာလုံးခ်ီ ဘ႑ာေရးအက်ပ္ (၂၀၀၇/၀၈)တုိ႔ကို ေတြ႕ပါလိမ့္မည္။ ဒုတိယအေရြ႕ (အုိင္ဒီအုိလိုဂ်ီမွ အမွတ္အသားသ႐ုပ္)ကို ျပန္ၾကည့္လုိက္လွ်င္လည္း ဘာလင္တံတုိင္းၿပိဳက်ရာမွ ဂလိုဘယ္လုိက္ေဇးရွင္း အရွိန္ရလာျခင္း(၁၉၉၈)၊ ေဘာ္လကန္စစ္ပဲြမ်ားမွသည္ ေဘာ္လကန္ႏုိက္ေဇးရွင္းေခၚ အစိတ္စိတ္၊ အႁမႊာႁမႊာၿပိဳကဲြျခင္း(၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ား)၊ နယူးေယာက္ ေမွ်ာ္စင္ညီေနာင္ ၿဖိဳခ်ခံရျခင္းႏွင့္ ကမၻာလုံးအတုိင္းအတာ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ (၂၀၀၁)စသည္မ်ားကို ေျခရာခံမိပါလိမ့္မည္။
ယခင္ ၂၀ ရာစု တစ္နည္း စစ္ေအးေခတ္ကဆိုလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြမွာ “ငါတို႔ဘယ္သူလဲ” (Who are We?)ဆိုေသာ ေမးခြန္းကို ေမးစရာအေၾကာင္းမရွိ။ “ဘယ္ဘက္ကရပ္မလဲ” (Which Side We Stand?) ဆိုသည္ကိုသာ ဆုံးျဖတ္ဖို႔ရွိသည္။ သို႔တုိင္ ျပည္ေထာင္စုမ်ား ၿပိဳကဲြလာေသာ၊ နယ္နိမိတ္မ်ား မႈန္၀ါးလာေသာ မ်က္ေမွာက္ ဂလိုဘယ္လုိက္ေဇးရွင္း ေခတ္ႀကီးတြင္ကား ဤသို႔ မဟုတ္ေလေတာ့။ ငါတုိ႔ ဘယ္သူလဲဆုိေသာ ေမးခြန္းသည္ပင္ ႏုိင္ငံတုိင္း လူမႈအုပ္စုတုိင္းအတြက္ စိန္ေခၚခ်က္တစ္ခုလို ျဖစ္လာေသာ အမွတ္သားသ႐ုပ္ဆုိင္ရာ ပုစာႀကီးျဖစ္လာရေတာ့သည္။

(ခ)အၿပိဳင္ခ်ဥ္းကပ္မႈ (Parallel Approach)
ဆုိခဲ့ၿပီးသည့္အတုိင္း ရာစုသစ္အကူးအေျပာင္းတြင္ အၿပိဳင္အေရြ႕ႏွစ္ခု ေပၚထြက္လာရာ ခ်ဥ္းကပ္စဥ္းစားပုံတြင္လည္း မူကဲြႏွစ္ရပ္ ေပၚလာသည္။ “လူအေျချပဳ ခ်ဥ္းကပ္နည္း” (Humanbase Approach)ႏွင့္ “ႏုိင္ငံအေျချပဳ ခ်ဥ္းကပ္နည္း” (Nation-base Approach)တို႔ ျဖစ္သည္။
လူအေျချပဳခ်ဥ္းကပ္လာ၊ လူမ်ဳိး၊ အသားအေရာင္ ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ မည္သုိ႔ပင္ ကဲြျပားျခားနားပါေစ “လူသည္ လူပင္ျဖစ္သည္ဆုိေသာ ပရမတၱအျမင္ကို ဗဟိုျပဳစဥ္းစားသည္။ သို႔ႏွင့္အမွ် လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ၊ လူ႔လုံၿခံဳေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးစေသာ အထုိင္မ်ားေပၚမွ ရပ္ခံသည္။ “ေလာကလုံး သေဘာေဆာင္သည့္ ႏႈန္းခံမ်ား” (Universal Norms)ေပၚ အေျခခံသည္ျဖစ္၍ “ေလာကလုံးအျမင္ (သို႔မဟုတ္) စံအေျချပဳအျမင္” (Universalist, Normative Perspective)ဟု ဆိုႏုိင္ပါလိမ့္မည္။
သို႔ႏွင့္တုိင္ တကယ့္လက္ေတြ႕တြင္ လူသည္ “အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံမ်ား” (Nation States)အျဖစ္ စုစည္းေနထုိင္ၾကသည္ျဖစ္ရာ တုိင္းျပည္လူမ်ဳိးစေသာ ပညတ္မ်ားကို အကုန္အစင္ဖယ္ရွားလုိ႔ ရေသးသည္ေတာ့ မဟုတ္ပါေခ်။ သို႔အတြက္ “ႏုိင္ငံအေျချပဳ ခ်ဥ္းကပ္နည္း”ဆိုေသာ ဒုတိယပုံစံ သဘာ၀က်စြာ ေပၚထြက္လာရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤနည္းက အမ်ဳိးသားေရးဂုဏ္သိကၡာ၊ အမ်ဳိးသားလုံၿခံဳေရး၊ အမ်ဳိးသားအမွတ္အသားသ႐ုပ္ စသည္မ်ားအေပၚ ရပ္ခံသည္။ “တကယ့္အရိွ” (Reality)ကို အေျခခံသည္ျဖစ္၍ “လက္ေတြ႕ အေျချပဳအျမင္” (Pragmatic Perspective)ဟု ဆိုႏုိင္ပါလိမ့္မည္။  အဆုိပါ ခ်ဥ္းကပ္ပုံႏွစ္ရပ္၏ အားၿပိဳင္မႈကို နယ္ပယ္အားလုံး နီးပါးေလာက္တြင္ ျမင္ေတြ႕ေနရရာ အထင္ရွားဆုံး ျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္မွာ ကုလသမဂၢအဖဲြ႕ႀကီး ကိုယ္တုိင္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။

(ဂ) ၁၇ ႏွင့္ ၂၁ ရာစု (17th and 21st Century)
အမွန္စင္စစ္ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာတမ္းမ်ားမွာ ၁၆၄၈ ခုႏွစ္က ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ ၀က္စေဖးလီးယားစာခ်ဳပ္အေပၚ အေျခခံထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ၀က္စေဖးလီးယားစာအုပ္မွာ ဥေရာပအမ်ဳိးသား ႏုိင္ငံမ်ားၾကား ႏွစ္ေပါင္းသုံးဆယ္ၾကာ စစ္မက္ယွဥ္ၿပိဳင္ တုိက္ခိုက္ၾကၿပီးေနာက္ စစ္ပန္းရာမွ ထြက္ေပၚလာေသာ ၾကားအေျဖပင္ျဖစ္သည္။ ထုိစဥ္ကာလ (၁၇ ရာစု)၏ တကၡႏုိလိုဂ်ီႏွင့္ ၎၏ လူမႈအက်ဳိးဆက္ကို စကားရပ္ႏွစ္ခုျဖင့္ ေဖာ္ျပႏုိင္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ “သိပ္ေ၀း” (Far away) ဆိုသည္ႏွင့္ “ငါတို႔ဘာမွမသိ” (We Know Nothing)ဆုိေသာ စကားရပ္မ်ားျဖစ္သည္။ သို႔အတြက္ “မိမိသက္ဆုိင္ရာ တုိင္းျပည္ကို မိမိတုိ႔စိတ္ႀကိဳက္အုပ္ခ်ဳပ္”ဆုိေသာ အမ်ားညီအျမင္သို႔ ေရာက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ႏွင့္အမွ် ၀က္စေဖးလီးယားပံုစံ၏ အေျခခံယူနစ္မွာ “အမ်ဳိးသားႏုိင္ငံမ်ား” ျဖစ္လာသည္။ အေျခခံမူမ်ားမွာ “အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ” (Sovereignty)၊ “ျပည္တြင္းေရးမစြက္ဖက္ေရး” (Non-intervention)ႏွင့္ “အင္အားခ်ိန္ခြင္လွ်ာအယူအဆ” (Balance of Power)တို႔ ျဖစ္လာသည္။ ဆိုရလွ်င္ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာတမ္းမွာ ဤမူမ်ားကို အေမြခံထားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ သို႔ႏွင့္တုိင္ ယေန႔ ၂၁ ရာစု အင္တာနက္ေခတ္မွာ ျမင္းႏွင့္သတင္းပို႔ရေသာ ၂၁ ရာစုႏွင့္ ဘယ္လိုမွ မတူႏုိင္ေတာ့ၿပီ။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ တကၡႏိုလိုဂ်ီႏွင့္ လူမႈအက်ဳိးဆက္ကို ေဖာ္ျပေသာ စကားရပ္ႏွစ္ခုမွာ “ခ်က္ခ်င္း” (instant)ဆုိသည္ႏွင့္ “ငါတုိ႔အကုန္သိ” (We Know Everything) ျဖစ္လာသည္။
ဤအေျပာင္းအလဲက ၀က္စေဖးလီးယားမူမ်ားကို အေျခမွ ကုိင္လႈပ္လာသည္။ ဤအခ်က္ကို ေထာက္ျပၿပီး ၁၉၉၅၊ ကုလသမဂၢ ေရႊရတုႏွစ္တြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ေထာင္စုသစ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္၊ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာတမ္းကို ျပန္စဥ္းစားၾကဖုိ႔ အဆုိျပဳသည္မ်ား ရွိလာသည္။ ႏုိင္ငံအေျချပဳ စဥ္းစားနည္းမွ လူ႔အေျချပဳ စဥ္းစားနည္းသို႔ ေျပာင္းလဲဖုိ႔ျဖစ္သည္။ သို႔တုိင္ေအာင္ အျပည့္အ၀ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ “လူလူခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈႏွင့္ယွဥ္ေသာ” (Humanitarian)ဆုိသည့္ ေရွ႕ဆက္ပါ အယူအဆမ်ားကိုမူ ျဖည့္စြက္ ထည့္သြင္းႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ “လူလူခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈႏွင့္ယွဥ္ေသာ အကူအညီ”၊ “လူလူခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈႏွင့္ယွဥ္ေသာ စြက္ဖက္မႈ” စသျဖင့္ (ဤအခ်က္ကိုေတာ့ “ေနာက္ဆံုးအားထားရာ” Last Resort အျဖစ္သာ သေဘာယူခဲ့ၾကသည္။)
ဤတြင္ ေျပာလိုသည္မွာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ႀကီး ကုိယ္တိုင္သည္ပင္ ဆုိခဲ့ပါ ခ်ဥ္းကပ္နည္းႏွစ္ရပ္ (လူ႔အေျချပဳႏွင့္ ႏုိင္ငံအေျချပဳ)ကို ခ်ိန္ခြင္လွ်ာမွ် စဥ္းစားရသည္ဆုိေသာ အခ်က္ျဖစ္ ပါသည္။ ယေန႔ ရခုိင္အေရးတြင္လည္း ဤအတုိင္း စဥ္းစားၾကည့္ျမင္သင့္သည္ဟု သေဘာရပါသည္။ လူ႔အေျချပဳခ်ဥ္းကပ္နည္း တစ္ခုတည္းကို အားျပဳလြန္းလွ်င္ ႏုိင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာႏွင့္ အမွတ္အသားသ႐ုပ္ကို ထိခိုက္ႏုိင္စရာ ရွိသည္။ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းမွာပင္ ႏုိင္ငံအေျချပဳခ်ဥ္းကပ္နည္း သက္သက္ဆုိျပန္လွ်င္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး ဘက္ မွ ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္မႈ ရွိမည္မဟုတ္ပါေခ်။

၂။ ျမန္မာႏုိင္ငံအဆက္အစပ္ (MYANMA CONTEXT)
ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သိမ္ေမြ႕သည္ႏွင့္အမွ် ႐ႈပ္ေထြးေသာ၊ ခက္ခဲသည္ႏွင့္အမွ် နက္႐ိႈင္းေသာ စိန္ေခၚခ်က္ႏွစ္ရပ္ကို တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ရင္ဆုိင္ရလ်က္ရွိေနသည္။ “ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး” (State Building)ႏွင့္ “အမ်ဳိးသားတည္ေဆာက္ေရး” (Nation Building)တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္ပင္ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္စဥ္၏ အခက္ခဲဆံုးအပုိင္း ျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။

(က) ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး (State Building)
ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး ဆုိသည္မွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္တြင္ စုေပါင္းဘ၀ တတ္ႏုိင္သမွ် ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ တရား၀င္ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား တည္ေဆာက္ရသည့္ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္သည္။
အစဥ္အလာအရ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး အားေကာင္းေလ့ရွိသည္ဟု ဆုိၾကသည္မ်ား ရွိသည္။ သုိ႔ႏွင့္တုိင္ ၿဗိတိသွ်-အိႏိၵယအင္ပါယာ၏ ျပည္နယ္တစ္ခုအျဖစ္သာ ကာလတာရွည္ ရပ္တည္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္မူ အဆုိပါ အားေကာင္းခ်က္ကို အျပည့္အ၀ရခဲ့သည္ဟု ဆုိႏိုင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ မည္သုိ႔ပင္ရွိေစ လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီအေမြဟု ဆုိႏုိင္ေသာ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရးဆုိင္ရာ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားႏွင့္ ဗ်ဴ႐ုိကေရစီကို အထုိက္အသင့္ လက္ခံရရွိခဲ့ပါသည္။ သို႔တေစ အဆုိပါ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းႏုိင္စြမ္းႏွင့္ ဗ်ဴ႐ုိကေရစီကို ဆက္လက္ ျဖည့္ဆည္းေပးရမည့္ ပညာေရး အားနည္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တည္ေဆာက္ေရးမွာ တျဖည္းျဖည္း ပြန္းျပတ္၊ ျပတ္သလို ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ သည္လုိႏွင့္ ေနာက္ဆံုး ၁၉၆၂ ေနာက္ပုိင္းသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ယိုယြင္း႐ံုမွ်မက ၿပိဳလဲသည္ထိ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ေျပာရလွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တည္ေဆာက္ေရး စိန္ေခၚခ်က္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ေ၀ဒနာခံစားေနခဲ့ရေသာ နာတာရွည္ လူမမာႀကီးလို ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။ ယေန႔ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးအရ စိတ္အားထက္သန္မႈ အျပည့္ရွိၾကေသာ္လည္း လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည့္ ပညာပုိင္းဆုိင္ရာ၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ႏွင့္ အေတြ႕အႀကံဳပုိင္းတြင္မူ အႀကီးအက်ယ္ လစ္ဟာလ်က္ရွိေနသည္။ ဆုိရလွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တည္ေဆာက္ေရးမွာ ယခုမွ တာထြက္ခါစ အလြန္ႏုနယ္ေသးေသာ အေနအထားဟု ဆုိရပါလိမ့္မယ္။

(ခ) အမ်ဳိးသားတည္ေဆာက္ေရး (Nation Building)
အမ်ဳိးသားတည္ေဆာက္ေရး ဆုိရာတြင္ မွ်ေ၀လက္ခံထားေသာ သမုိင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့၊ တန္ဖုိး၊ ဘာသာစကားႏွင့္ အမွတ္အသားသ႐ုပ္တုိ႔ျဖင့္ စုစည္းပံုေဖာ္ၾကရသည့္ သေဘာျဖစ္သည္။ တစ္နည္းဆုိရလွ်င္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစံု ဥမကြဲသုိက္မပ်က္ စုစည္းေနထုိင္ၾကမည့္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးအျဖစ္ တည္ေဆာက္ၾကရမည့္ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္သည္။ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွစြာပင္ ဤတာ၀န္ကို ဒီမုိကရက္တစ္ နည္းလမ္းတက် မေျဖရွင္းႏုိင္ရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္အတူ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးႏွင့္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရသည္မွာ ယေန႔ထက္တုိင္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ ျမန္မာ့ျပည္တြင္းစစ္ သက္တမ္းမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ နီးပါးျဖစ္ရာ ကမၻာေပၚတြင္ အရွည္ၾကာဆံုး စစ္ပြဲတစ္ပြဲဟု ဆိုရပါလိမ့္မည္။
ယခုအခါ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး လက္နက္ကုိင္ ၁၁ ဖြဲ႕ႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲႏုိင္ၿပီျဖစ္သည့္တုိင္ အေရးႀကီးေသာ “ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕” (KIO)ႏွင့္မူ စစ္ေရးပဋိပကၡမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနဆဲ ရွိသည္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ ရၿပီးေသာ အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္လည္း ႏုိင္ငံေရးအရ ဆက္လက္ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးၾကရဦးမည္ျဖစ္ရာ အခ်ိန္မေရြး ေသနတ္သံ ျပန္ထြက္လာႏုိင္သည့္ အေနအထားဟု ဆုိရပါလိမ့္မည္။ ဆုိရလွ်င္ တည္ၿငိမ္ခုိင္မာေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖိ႔ုဆုိလွ်င္ ဆက္လက္လံုးပန္း အားထုတ္ၾကရဦးမည္ ျဖစ္ပါသည္။
သို႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရးေရာ အမ်ဳိးသားတည္ေဆာက္ေရးသည္ပါ အလြန္အကဲဆတ္သည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေနဆဲဟူ၍သာ ဆုိရလိမ့္မည္ ျဖစ္ပါသည္။

(ဂ) ရခုိင္အေရး (Sectarian Violence In Rakhine State)
ဤမွ် အေရးႀကီးသည့္ အေျခအေနမွာပင္ ႏုနယ္ေသးေသာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ အလြန္ျပင္းထန္ေသာ ႐ိုက္ခ်က္တစ္ခုႏွင့္ ရင္ဆုိင္လိုက္ရသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူမႈအုပ္စု(ကြန္ျမဴနတီ)ႏွစ္ခုၾကား ဂုိဏ္းဂဏ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္သည္။ အမွန္စင္စစ္ ဤကိစၥမွာ ေရွာင္တခင္ျဖစ္ေပၚလာသည္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ သမုိင္းႏွင့္ဆုိင္သလုိ ပထ၀ီႏုိင္ငံေရး အဆက္အစပ္မ်ားႏွင့္လည္း ပတ္သက္ႏုိင္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္လင့္ကစား သမုိင္းဇာစ္ျမစ္မ်ားကို တူးေဖာ္ရသည္မွာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ မ်ားစြာရွိႏုိင္သည္ျဖစ္ရာ ယခုလို ေသြးပူေနခ်ိန္မ်ဳိးတြင္ သဟဇာတျဖစ္ေရးထက္ အာဃာတပြားစရာ ပိုမ်ားလိမ့္မည္ ထင္သည္။ ဤသို႔ဆုိသည္ႏွင့္ သမုိင္းကို ရာဇ၀င္ထဲမွာ ထားလိုက္ဖို႔ ဆိုလိုသည္ မဟုတ္ပါ။ ျပႆနာ၏ ဇာစ္ျမစ္မ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဖာ္ထုတ္ေဆြးေႏြး အေျဖရွာၾကရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔တေစ ယခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ မဟုတ္။ ျပန္လည္ေသြးေအးသည့္ အေျခအေနတြင္ တည္ၿငိမ္ေသာ စိတ္ႏွလံုးျဖင့္ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးၾကသည္က ပို၍ေလ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္လိမ့္မည္ဟု သေဘာရပါသည္။
စာေရးသူအျမင္၊ ရခုိင္အေရးမွာ သမုိင္းဇာစ္ျမစ္သာမက ပထ၀ီႏုိင္ငံေရး ဆက္စပ္အေျခအေနမ်ားႏွင့္လည္း နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း ပတ္သက္ေလမည္လား စဥ္းစားမိသည္။ အထူးသျဖင့္ “ထိစပ္နယ္ေျမ” (Border Land) ျပႆနာကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္သည္ဟု ထင္သည္။

(ဃ) ထိစပ္နယ္ေျမ (Borderland)
“ထိစပ္နယ္ေျမ” ဆုိသည္မွာ သာမန္နယ္စပ္ေဒသ သက္သက္မွ်မဟုတ္ပါ။ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံ ႏွစ္ခုၾကားတြင္ရွိၿပီး ပုိင္ဆုိင္မႈအႀကိမ္ႀကိမ္ အေျပာင္းအလဲရွိေသာ နယ္ေျမမ်ားျဖစ္သည္။ သုိ႔ႏွင့္အမွ် လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့မ်ဳိးစံုတုိ႔ ေရာယွက္ေနတတ္သလို “အမ်ဳိးသားေရးသစၥာခံမႈ” (National Loyalty) အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိေသာ လူမ်ားလည္း ရွိေနတတ္သည္။ ဆုိရလွ်င္ တင္းမာမႈမ်ဳိးစံု အခ်ိန္မေရြး ေပၚထြက္ႏုိင္သည့္ အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္ပါသည္။
“ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံမွ တစ္ႏုိင္ငံသို႔ သမား႐ုိးက် ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္မႈ” (Coventional Immigration)ႏွင့္ ထိစပ္နယ္ေျမအတြင္း လူေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္မႈမ်ားမွာ သေဘာသဘာ၀ခ်င္း တူၾကသည္ မဟုတ္ပါ။ သာမန္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူမ်ားမွာ အမိေျမကို အၿပီးတုိင္ေက်ာခုိင္းၿပီး နယ္ေျမသစ္တြင္ သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ ေနၾကရသည့္သေဘာ ရွိသည္။ ျပႆနာမရွိ။ ထိစပ္နယ္ေျမအတြင္း အေျခခ် ေနထုိင္ၾကသူမ်ားမွာ အမိေျမႏွင့္ လံုး၀အဆက္ျပတ္သြားသည္ မဟုတ္။ အမိေျမႏွင့္ မူလအသုိင္းအ၀ုိင္းေဟာင္းကို ဆြဲဆန္႔လိုက္သည့္ သေဘာပင္ရွိသည္။ ထုိ႔ထက္ ႏုိင္ငံနယ္နိမိတ္မ်ားမွာ ႏုိင္ငံေရးကုိသာ ကုိယ္စားျပဳႏုိင္ၿပီး စီးပြားေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈေရးတုိ႔ကို ကုိယ္စားျပဳႏုိင္သည္မဟုတ္။ သုိ႔ႏွင့္အမွ် သစၥာခံမႈမွာ ေထြျပားႏုိင္သလို အေျပာင္းအလဲလည္း မ်ားႏုိင္ေပသည္။

ျပင္သစ္ႏွင့္ ဂ်ာမနီၾကားရွိ အဲလဆက္ႏွင့္ ေလာ္ရိန္းေဒသ (ဒုတိယကမၻာစစ္ ျဖစ္ပြားေစသည့္ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခု)၊ အိႏိၵယႏွင့္ ပါကစၥတန္ၾကားရွိ ကက္ရွမီးယားေဒသ (ဤေနရာတြင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္စစ္ပြဲျဖစ္ခဲ့)၊ ဆားဘီးယားႏွင့္ အယ္လ္ေဘးနီးယားၾကားရွိ ကိုဆိုဗိုေဒသ (ကိုဆုိဗုိစစ္ပြဲ၏ စစ္တလင္း)တုိ႔မွာ ျပႆနာမ်ားစြာ တက္ခဲ့ဖူးေသာ ထိစပ္နယ္ေျမမ်ားျဖစ္သည္။ အလားတူ ယူေကႏွင့္ အုိင္ယာလန္ၾကားရွိ ေျမာက္ပုိင္းအုိင္ယာလန္၊ ယူအက္စ္မကၠဆီကို နယ္နိမိတ္ တစ္ေလွ်ာက္တုိ႔မွာလည္း အခ်ိန္မေရြးဆုိသလို မီးခုိးအူေနေသာ ထိစပ္နယ္ေျမမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ဆုိခဲ့ပါ ထိစပ္နယ္ေျမလကၡဏာမ်ား ရွိေနသည္ျဖစ္ရာ ျပႆနာ၏ ဇာစ္ျမစ္တစ္ခုအျဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖုိ႔ လိုလိမ့္မည္ထင္ပါသည္။ အေက်ာ္ေဒးယ် အနာဂတိၱဆရာတစ္ဦးျဖစ္သူ ေဂ်ာ့ဖ႐ုိင္းမင္းက အဆုိပါ ထိစပ္နယ္ေျမမ်ားကို “ပထ၀ီႏုိင္ငံေရး အႏၲရာယ္လမ္းေၾကာင္းမ်ား” (Geopolitical Fault Lines)အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။

၃။ ဘာလုပ္ၾကမည္နည္း (What is to be done?)
ျပႆနာမွာ နက္႐ိႈင္းေထြျပားေသာ ဇာစ္ျမစ္မ်ဳိးစံု ရွိႏုိင္သည္ျဖစ္ရာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း အၿပီးသတ္ ေျဖရွင္းႏုိင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ပါေခ်။ ဤသို႔တၿပီကား- ဘာလုပ္ၾကမည္နည္း။ ဤေနရာတြင္ က်မ္းျမတ္ကိုရာမ္၏ သင္ၾကားခ်က္အခ်ဳိ႕ကို အကိုးအကား ျပဳလိုပါသည္။
ယခုလို–
“မည္သူပင္ျဖစ္ေစ အျပစ္မဲ့သူကိုသတ္လွ်င္ လူသားတစ္ရပ္လံုးကို သတ္ျဖတ္ျခင္းမည္ေပ၏”။
“မည္သူပင္ျဖစ္ေစ လူတစ္ေယာက္ကို ကယ္တင္လွ်င္ လူသားတစ္ရပ္လံုးကို ကယ္တင္ရာမည္ေပ၏”။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေနျဖင့္ က်မ္းျမတ္ကိုရာမ္၏ အထက္ပါ မိန္႔မွာခ်က္အတုိင္း ပံုသဏၭာန္မ်ဳိးစံု သတ္ျဖတ္မႈမ်ားကို ခ်က္ခ်င္းရပ္တန္႔ရပါလိမ့္မည္။ ပံုသဏၭာန္မ်ဳိးစံု ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို တစ္ခဲနက္ ေဆာင္ရြက္ၾကရပါလိမ့္မည္။ အမုန္းမီးပြားမ်ားျဖင့္ ပူေလာင္တင္းမာေနၾကေသာ လူမႈအုပ္စုႏွစ္ခုကို ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ ေပးရပါလိမ့္မည္။ အာဃာတအေနအထားကို သဟဇာတအေျခဆုိက္ေအာင္ ၀ုိင္း၀န္းႀကိဳးပမ္းၾကရပါလိမ့္မည္။ ဤသည္သာ ဘာသာတရားမ်ဳိးစံုက ေကာင္းခ်ီးေပးၾကမည့္ နတ္လူသာဓုေခၚေစမည့္ အျပဳအမူျဖစ္ပါသည္။

(က) ရင္ၾကားေစ့ေရးႏွင့္ သဟဇာတမွ်ေရး (Reconciliation and Harmony)
ကိုလံဘီယာ၊ ဆိုမာလီယာ နစ္ကာရာဂြါ၊ ေျမာက္အုိင္ယာလန္ စသည့္ေဒသမ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ ဂၽြန္ေပါလ္လီဒါအက္ခ်္၏ အလိုအရ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ဆုိသည္မွာ မွန္ကန္မႈႏွင့္စာနာမႈ၊ တရားမွ်တမႈႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈတုိ႔ေပါင္းစံုရာဟု ဆုိပါသည္။ (Reconciliation is the place where ‘Truth’ and ‘Mercy’, ‘Justic’ and ‘peace’, met.) ပံုႏွင့္ ယွဥ္တြဲစဥ္းစားဖုိ႔ျဖစ္သည္။
ဤသုိ႔ေသာ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ႏုိင္မည့္ အေျခအေနရၿပီဆိုလွ်င္ “လူမႈသဟဇာတမွ်ေရး” (social harmony)သို႔ အေသအခ်ာ ဦးတည္ႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ ဤေနရာတြင္ လူသားထုအတြက္ ကံေကာင္းလွသည္မွာ အစၥလာမ္၊ ခရစ္ယာန္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ စေသာ ကမၻာ့ဘာသာတရားတုိင္းတြင္ လူမႈသဟဇာတမွ်ေရးသို႔ ဦးတည္ေစသည့္ “အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ မွ်ေ၀တန္ဖုိးမ်ား” (positive shared values) ရွိေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဤသည္တုိ႔မွာ “ခႏီၲ” (tolerance)၊ “ေမတၱာ” (love/ kindness)၊ “က႐ုဏာ” (honesty)ႏွင့္ “အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္မ်ားအတြက္ ေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္း” (welfare of future generation)တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။
ခႏီၲဆုိသည္မွာ ဆန္႔က်င္ဘက္ ရပ္ခံမႈမ်ားကို ခြင့္ျပဳႏုိင္ေလာက္ေသာ ရင့္က်က္မႈကို ဆုိလိုရင္းျဖစ္သည္။ ေမတၱာမွာ “အ႐ံႈးအႏုိင္ အေျဖထြက္ေစေသာ ဆက္ဆံေရး” (zero-sum)မဟုတ္။ “ႏွစ္ဖက္အႏုိင္ရေစမည့္ ဆက္ဆံေရး” (win-win)မ်ဳိးျဖစ္သည္။ က႐ုဏာဆုိသည္မွာ ဒုကၡေရာက္ေနသူမ်ားအေပၚ စာနာစိတ္ျဖင့္ ကူညီလိုမႈကို ဆုိလိုသည္။ ႐ုိးသားမႈကား လူမႈဆက္ဆံေရး အားလံုးအတြက္ အေျခခံအက်ဆံုး လိုအပ္ခ်က္ပင္။ အနာဂတ္ မ်ဳိးဆက္မ်ားအတြက္ ေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္းဆုိသည္မွာ ပညာေရးႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ဖုိ႔ျဖစ္သည္။ ဤသုိ႔ေသာ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ မွ်ေ၀ဖန္ဖုိးမ်ားကိုသာ လက္ခံက်င့္သံုးႏုိင္ၿပီဆုိလွ်င္ မည္သို႔ေသာ ျပႆနာမ်ဳိးပင္ျဖစ္ေစ ထက္၀က္မက ေျဖရွင္းၿပီးသား ေရာက္ပါလိမ့္မည္။

(ခ) လတ္တေလာမွ ေရရွည္သို႔ (From currnet to long-term)
ရန္ကုန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပေသာ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲမ်ားအတြင္း ႏွစ္ဖက္လူမႈအုပ္စုမ်ား၏ စိတ္ခံစားမႈႏွင့္ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ရမႈမ်ားကို အထုိက္အသင့္ ဆ၀ါးခြင့္ရခဲ့ရာ စာေရးသူအတြက္ေတာ့ “အျမတ္”ပင္ ျဖစ္သည္။ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားက မိမိတို႔၏ အမွတ္အသားသ႐ုပ္ႏွင့္ နယ္ေျမလံုၿခံဳေရးအတြက္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနၾကဟန္ရွိသည္။ အလြန္သဘာ၀က်ေသာ စိုးရိမ္မႈဟု သေဘာရပါသည္။ “ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ အခြင့္အေရး” (right to citizenship)ဆုိေသာ တစ္ဖက္အုပ္စုမွ မိတ္ေဆြမ်ား၏ ဆႏၵကိုလည္း ၾကားနာခြင့္ရခဲ့ပါသည္။
ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ တည္ဆဲဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ေရရွည္ေဆြးေႏြး အေျဖရွာၾကရမည္ ထင္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒအေပၚ ေ၀ဖန္ၾကသည္မ်ားလည္း ရွိသည္။ တည္ဆဲဥပေဒတစ္ရပ္ကို ျပင္ဆင္ဖို႔ဆုိသည္မွာ ဒီမုိကရက္တစ္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္အညီ လႊတ္ေတာ္လမ္းေၾကာင္းမွ သြားၾကရမည္ျဖစ္ရာ ကာလတစ္ခု အခ်ိန္ယူၾကရပါလိမ့္မည္။ “လူမ်ဳိးစုအခြင့္အေရး” (ethnic right)ဆုိလွ်င္ကား ပို၍အခ်ိန္ယူရဦးမည့္သေဘာ ရွိမည္ထင္သည္။ ဤျပႆနာမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး သက္သက္မွ်မဟုတ္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္တစ္ခုလံုး၏ “စုေပါင္းအမွတ္အသားသ႐ုပ္”ႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ ဆက္စပ္ေနသည္ကုိ သတိခ်ပ္ၾကဖုိ႔ လိုပါလိမ့္မည္။
ပဋိပကၡသေဘာေဆာင္ေနေသာ လူမႈအုပ္စုႏွစ္ရပ္လံုး၏ ယခု ေလာေလာဆယ္ တူညီေသာဆႏၵသည္ကား လံုၿခံဳေရးႏွင့္ အသက္ဆက္ရွင္သန္ေရးဟု နားလည္ရပါသည္။ ဤသည္ပင္ ႏွစ္ဖက္လံုး၏ “ဘံုတူညီခ်က္” (common ground) ျဖစ္ေလရာ ဤေနရာမွ အစျပဳၾကရလိမ့္မည္ဟု သေဘာရပါသည္။ တူတာတြဲလုပ္ရင္း မတူညီမႈမ်ားကို ညိႇႏိႈင္းအေျဖရွာၾကျခင္းသည္ပင္ ဒီမုိကေရစီ၏ အလွတစ္ပါး မဟုတ္ပါေလာ။

နိဂံုး (Conclusion)
ယခုစာစုကို ဒီမုိကရက္တုိင္ေဇးရွင္းဆုိင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူအျဖစ္ ပညာေလာကမွ သိမွတ္လက္ခံထားေသာ ပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ေတာမတ္က႐ုိသာ၏ စကားျဖင့္ နိဂံုးခ်ဳပ္လိုပါသည္။ (ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ တစ္လအလိုေလာက္က က႐ိုသာကုိယ္တုိင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ခဲ့ဖူးသည္။) သူက စိန္ေခၚခ်က္မ်ားျဖင့္ ျပည့္လွ်မ္းေနေသာ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္စဥ္ကို ထင္သာျမင္သာရွိေသာ ဥပမာျဖင့္ ယခုလို သံုးသပ္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
“သြားရမယ့္ခရီးက တစ္ဖက္တစ္ခ်က္မွာ ေခ်ာက္ကမ္းပါးႀကီးေတြရွိေနတဲ့၊ တံတားအုိ၊ တံတားက်ဥ္း။ ေမာင္းလာရတဲ့ကားက ခ်ံဳးခ်ဳံးက်ေနတဲ့ ကားအုိကားေဟာင္း၊ ဒီၾကားထဲ ကားေပၚပါလာတဲ့ ခရီးသည္ေတြက အခ်င္းခ်င္း ရန္ျဖစ္ေနၾကတာ…” စသျဖင့္။ ဤမွ် အေျခအေနဆုိးလွေသာ ခရီးကို ဤလိုယိုယြင္းေနေသာ ကားႀကီးျဖင့္ ဤသို႔ ရန္ျဖစ္ေနၾကေသာ ခရီးသည္မ်ား တင္ေဆာင္ေမာင္းႏွင္ေနရေသာ ဒ႐ုိင္ဘာထုိင္ခံုထက္မွ အစုိးရ၏ အခက္အခဲကို အလြယ္တကူပင္ မွန္းဆႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ ေမာင္းႏွင္ေနေသာကားႀကီး အင္ဂ်င္ေကာင္းဖုိ႔၊ ေရွာ့ဘားျပင္ဖုိ႔ အထူးအေရးႀကီးသလုိ (ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ေရး) ေရွ႕ဆက္ရမည့္ ခရီးျဖစ္သည့္ တံတားအုိႀကီး လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရဖုိ႔ (အမ်ဳိးသားတည္ေဆာက္ေရး)လည္း အထူးအေရးႀကီးသည္။ ဤလုပ္ငန္းတာ၀န္ႏွစ္ရပ္ကို ေအာင္ျမင္စြာ ထမ္းေဆာင္ဖုိ႔ဆုိလွ်င္ ကားေပၚတြင္ပါလာေသာ ခရီးသည္အားလံုး (ႏုိင္ငံသားျဖစ္ေစ၊ ႏုိင္ငံသားမဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ တုိင္းရင္းသားျဖစ္ေစ၊ တုိင္းရင္းသားမဟုတ္သည္ျဖစ္ေစ) ရန္ျဖစ္ေနလု႔ိ မျဖစ္ပါ။ ညီၫြတ္သင့္ျမတ္ပါမွ ေရွ႕ခရီး အႏၲရာယ္ကင္းပါလိမ့္မည္။
ဤသို႔ေသာ အရပ္ရပ္အေျခအေနကို ေထာက္ခ်င့္ၿပီးသကာလ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးကို ဗူးေလးရာ ဖ႐ံုမဆင့္ေစဘဲ နားလည္မႈအျပည့္ျဖင့္ ၀ုိင္း၀န္းကူညီ အားျဖည့္ေပးၾကဖုိ႔ မိတ္ေဆြအားလံုး (အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္း)ကို ေမတၱာရပ္ခံ ပန္ၾကားအပ္ပါသည္။

စာၿပီးေန႔
၂၈၊ စက္တင္ဘာ၊ ၂၀၁၂
 မြတ္စလင္ သတင္းစဥ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။