ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ေဌးလြင္ဦး

ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္မ်ားနဲ႔ မ်က္ကန္း အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ား ဇြတ္ခံျငင္းေနတဲ့ အမည္နာမ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ကေတာ့- ကမၻာ့ဇာတ္ခံုေပၚမွာ မင္းသားေနရာက ျဖစ္ေနပါၿပီ။ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတဲ့ အမည္ နာမကို ျငင္း ဆန္သူတိုင္း- ကမၻာအလယ္မွာ လူယုတ္မာ အျဖစ္၊ အၾကမ္းဖက္ လူသတ္တရားခံအျဖစ္၊ ကမၻာ့လူသားတို႔ရဲ႔ ေအာ့ႏွလံုးနာစရာ လူသား အျဖစ္- ထင္ထင္ရွားရွား အေရာင္ေပၚလာပါေတာ့တယ္။

တစ္ကယ္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာက ရိုဟင္ဂ်ာပါပဲ။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ- ကမၻာ့ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေန သလုိ- ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႔ လူမ်ိဳးတိုင္းၾကားမွာလည္း အနည္းနဲ႔အမ်ား ရွိေနၿပီးသား ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါဟာလည္း ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား မေတာ္ မတရား ဖိႏွိပ္ညႇင္းပန္း သတ္ျဖတ္ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္တို႔ရဲ႔ ေက်း ဇူးေၾကာင့္လို႔ ေျပာရမွာပါ။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဘယ္ဆီကိုေရာက္ေရာက္- သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ “ရိုဟင္ဂ်ာ” လူမ်ိဳးဆိုတဲ့ နာမည္ကို ခံုခံုမင္မင္နဲ႔ ဖက္တြယ္ၿပီး ရပ္တည္ေနပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႔ သားသမီးေတြက ျပင္သစ္စကား၊ ဂ်ာမဏီစကား၊ စပိန္စကား၊ ေနာ္ ေ၀းစကား၊ အဂၤလိပ္စကား၊ အူရ္ဒူစကား၊ ဟင္ဒီစကား၊ ဘန္ဂါလီစကား၊ မေလးစကား၊ ထုိင္းစကား၊ အာရဗ္ စကား- စတဲ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံတိုင္းရဲ႔ ဘာသာစကားမ်ားနဲ႔ ႀကီးျပင္းခဲ့ရေပမယ့္- သူတို႔ ကိုယ္သူတို႔ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတဲ့ ဂုဏ္နဲ႔ပဲ ရပ္တည္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံႀကီး အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပညာတတ္ေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ၊ ေၾကးရည္တတ္ ေတြ၊ ေငြရွင္ေၾကးရွင္ေတြ- လူရာ၀င္သူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကိုယ္ သူတို႔ “ရိုဟင္ဂ်ာ” လူမ်ိဳး ဆိုတဲ့ ဂုဏ္နာမနဲ႔ပဲ ရပ္တည္ေနၾကပါတယ္။

အကယ္၍ သူတို႔ဟာ ျမန္မာ အယူသည္း မ်က္ကန္းမ်ား စြပ္စြဲသလို ဘဂၤလီ လူမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္- သူတို႔ ေရာက္ရာ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ သူတုိ႔ကိုယ္သူတို႔ ဘန္ဂါလီလို႔ ခံယူၿပီး အျခားေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လူမ်ိဳးမ်ားနဲ႔ ေရာ ေႏွာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့မွာ ေသခ်ာတယ္။ အနီးစပ္ဆံုး ထိုင္းႏိုင္ငံကို ၾကည့္ပါ။- ထိုင္းျမန္ မာနယ္စပ္ ၿမိဳ႔ မဲေဆာက္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တန္းလွ်ား ဆိုတဲ့ မြတ္ဆလင္အမ်ားစု ေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္ တစ္ခုရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီရပ္ကြက္မွာ ေနထိုင္တဲ့ လူေတြက ရခိုင္နယ္က လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ မဟုတ္ဘူး။ မဲေဆာက္မွာ ရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြက သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ဘဂၤလီလို႔ မခံယူဘဲ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုၿပီး သီးျခားရပ္တည္ေနတယ္။ သူတို႔ကို တစ္ျခားသူေတြက အာရ္ကန္ လို႔ ေခၚၾကတယ္။ (အာရ္ကန္ Arakan ဆိုတာ ရခိုင္နယ္ရဲ႔ သမိုင္းစဥ္ဆက္ အမည္နာမ ျဖစ္ပါတယ္။ Rakhine လို႔ စတင္ေခၚလာခဲ့တာ- ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္း စစ္အစိုးရလက္ထက္မွ အမည္ ေျပာင္းလိုက္ျခင္းပါ။ ျမန္မာလို ရခိုင္ ျပည္နယ္ ဆိုတာ ကေတာ့ ဦးေန၀င္းလက္ထက္ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွ စတင္ေခၚ ခဲ့တာပါ။)

မေလးႏိုင္ငံမွာလည္း “ရိုဟင္ဂ်ာ”ေတြက ဘဂၤလီနဲ႔ သီးျခား ရပ္တည္ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာလည္း သီးျခား ရပ္တည္ပါတယ္။ တစ္ကယ္လို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြသာ ဘဂၤလီ ျဖစ္ေနရင္- ႏိုင္ငံရပ္ျခား လြတ္လပ္ ရာ ႏိုင္ငံေတြမွာ ေရာသြားေလာက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတာ အမည္နာမအားျဖင့္ ထိန္ခ်န္ ေဖ်ာက္ဖ်က္ခံထားရတဲ့ အမည္နာမ သာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြကိုေတာ့ ဘယ္လိုမွ ေဖ်ာက္ဖ်က္လို႔ မရေသးလို႔ က်န္ေနတာ ေသခ်ာပါတယ္။ အဲ့ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာ လိုတဲ့ လူသားေတြက အစၥလာမ္သာသနာကို ကိုးကြယ္လို႔ ဘာသာေရး အရ ႏွိပ္ ကြပ္ေနျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ျမန္မာအစိုးရက ဘယ္လိုလိမ္လိမ္ ကမၻာက သိေနပါတယ္။ 

ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားက ရခိုင္နယ္မွာ သမုိင္းမွတ္တမ္းအရ ေရွးအက်ဆံုး လူမ်ိဳးႏြယ္စု ျဖစ္ပါတယ္။ (သမိုင္းမတြင္မွီ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ေလးေထာင္ေက်ာ္ကို မသိပါ။) ဒီအတြက္ ကၽြန္ေတာ္ေရး တဲ့ ေဆာင္းပါး တိုင္းမွာ လို ေဖၚျပ ၿပီး၊ သက္ေသျပၿပီးလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီေရွးက်တဲ့ လူမ်ိဳးစုဟာ- မာဂဓ အင္ပါယာတြင္းမွာ သူတို႔ကိုလႊမ္းမိုးရာ ဟိႏၵဴဘာသာ၊ ဗုဒၶဘာသာမ်ားကို ကူး ေျပာင္းခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ကို လႊမ္းမိုးရာ ေရွးေဟာင္း မာဂဓေခတ္သံုး ဘဂၤလီစကားနဲ႔ စာေပကို သံုးစြဲခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း အစၥလာမ္သာသနာ ေရာက္လာေတာ့ သူတို႔ထဲက လူမ်ားစုႀကီးက အစၥလာမ္ သာသနာကို ကူး ေျပာင္းခဲ့ပါတယ္။ အစၥလာမ္သာသနာကို မကူးေျပာင္းဘဲ က်န္ေနခဲ့သူမ်ားကို ျမန္မာႀကီး လူမ်ိဳးလို႔ ေခၚေနပါ တယ္။ (ရခုိင္ဘာသာစကားနဲ႔ မာရ္မာကီး- ဆိုတာ ျမန္မာႀကီး ဆိုတဲ့ စကားလံုးျဖစ္ ပါတယ္။) အဲ့ဒီ ျမန္မာႀကီး ဆိုတဲ့ စကားက ျမန္မာတို႔ ထက္ ေရွ႔က်ေသာ၊ ေရွ႔အက် ဆံုးေသာ ျမန္မာလူမ်ိဳး လို႔ အဓိပၸါယ္ကို ေပးေၾကာင္း- ရခိုင္သမိုင္းပညာရွင္တိုင္း လက္ခံထားၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို ေရွးေဟာင္း မာဂဓ အင္ပါယာသံုး ဘန္ဂါလီ စကားကို ေျပာဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးထဲက ဗုဒၶဘာသာ အျဖစ္က်န္ေန သူကို ျမန္မာႀကီး (ျမန္မာတို႔ထက္ ေရွ႔က်ေသာ လူမ်ိဳး)လို႔ အသိအမွတ္ျပဳထားၿပီး-၊ အဲ့ဒီ ဘာသာစကား၊ အဲ့ဒီ ရုပ္ရည္၊ အဲ့ဒီ ယဥ္ေက်းမႈအတိုင္း လံုး၀မလြဲတဲ့ လူတစ္မ်ိဳးတည္း လူမ်ိဳးစုက အစၥလာမ္ကိုး ကြယ္လိုက္ေတာ့မွ ျမန္မာတို႔ထက္ အလြန္႔အလြန္ ေနာက္က်ၿပီး- ဟိုတစ္ေန႔ ကမွ ျမန္ မာႏိုင္ငံ ထဲကို ေရာက္လာသလို စြပ္စြဲေနျခင္း ဟာ လူမ်ိဳးနဲ႔ ဘာသာ မွားယြင္းေနျခင္း သို႔မဟုတ္ ဘာ သာေရး အ ရ ခြဲျခားျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေနပါ တယ္။ 

အခုအခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုမွ လိမ္လို႔ မရႏိုင္ေတာ့ပါ။ လိမ္ေလ အရွက္ကြဲေလ ေျဖရွင္းရခက္ေလ ဘ၀ ကို ျမန္ မာ ပညာ ရွင္ခံယူထားသူေတြ ႀကံဳလာရပါေတာ့မယ္။ မ်က္ကန္း အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီေတြ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ ေတြ ေဘးႀကံဳရမယ့္ ကာလကို ေရာက္လာပါတယ္။

ျမန္မာႀကီးနဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ- အျပန္အလွန္ ဆင္ျခင္ၾကည့္ပါ။ အကယ္၍ ရိုဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးက ဒီေန႔ ဗုဒၶဘာသာကို ကူး ေျပာင္း သြားမယ္ ဆိုရင္- သူဟာ ဒီေန႔ခ်င္းပဲ ျမန္မာတို႔ထက္ ေရွးက်တဲ့ “ျမန္မာႀကီး” လူမ်ိဳး ျဖစ္ သြားမယ္။ အဲ့ဒီ ျမန္မာတို႔ထက္ ေရွ႔က်တဲ့ ျမန္မာႀကီး (မာရ္မာကီး) လူမ်ိဳးတစ္ဦးက ဒီေန႔ပဲ အစၥလာမ္သာ သနာကို ကူးေျပာင္း လိုက္မယ္ ဆိုရင္ သူဟာ မေန႔ကမွ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ေရာက္လာတဲ့ က်ဴးေက်ာ္သူ တစ္ဦး အျဖစ္ ျဖစ္သြားမယ္။ ဒီလိုခံယူေနမႈ- ခံစားေနမႈဟာ ပကတိ အမွန္တရား ျဖစ္ပါသလား။ လူတစ္ဦး တည္း မွာကိုယ္ ဗုဒၶဘာသာ နဲ႔ အစၥလာမ္ဘာသာ ဆိုတဲ့ ခံယူမႈ တစ္ခုအရ- သူဟာ ဗုဒၶဘာသာကို ကိုးကြယ္ ရင္ သူ႔ကို အသက္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ (ျမန္မာ ႏိုင္ငံ မထူေထာင္မွီကာလ) လို႔ သတ္မွတ္ၿပီး၊ အစၥ လာမ္ ကို ကိုးကြယ္ရင္ သူဟာ မေန႔ကမွ ေမြးတဲ့ ပုခက္ထဲက ကေလးလို႔ သတ္မွတ္လိုက္ သလို ျဖစ္ေန ပါေတာ့တယ္။ 

ဒါဆိုရင္ ဒီေန႔ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ဘဂၤလီ လို႔ စြပ္စြဲေနတာ၊ လူေၾကာင့္လား၊ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာေၾကာင့္ လား- ဆိုတာ ပညာရွင္မ်ား ဆင္ျခင္တတ္မွာပါ။---။ 

ဘယ္လိုဆင္ျခင္ ဆင္ျခင္၊ ဘယ္လုိျငင္းျငင္း--“ရိုဟင္ဂ်ာ”ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာပါပဲ။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာ ရကို မုန္းတီး လြန္းတယ္ ဆိုရင္လည္း---၊ “ေရွးေဟာင္းျမန္မာ” လူမ်ိဳးလို႔သာ အမည္ေပးဘို႔ ျဖစ္ေနၿပီ။

ေဌးလြင္ဦး
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ
ျမန္မာမြတ္ဆလင္ တန္းတူညီမွ် လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႔
အေမရိကန္